بررسی مقایسه ‏ای سطح سرمی و ادراری کورتیزول در دیابت بارداری و زنان باردار سالم

مقدمه: دیابت بارداری تحت عنوان عدم تحمل نسبت به کربوهیدرات با شدت‏ های متفاوت که اولین بار در زمان بارداری تشخیص داده شده یا بروز کرده است، تعریف می‌شود. بارداری به ‏عنوان شرایط استرس ‏زا، باعث افزایش ترشح کورتیزول می‏شود لذا با توجه به رابطه هورمون کورتیزول با دیابت بارداری، مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه‌ سطح کورتیزول سرم و ادرار در مادران باردار سالم و مادران مبتلا به دیابت بارداری انجام شد. روش‌ کار: این مطالعه ‏مقطعی در سال 1392 بر روی 42 زن مبتلا به دیابت بارداری و 42 زن باردار سالم که به مرکز دیابت شهر کرمانشاه مراجعه کرده بودند، انجام شد. در هفته‏ 24 بارداری، نمونه‏ ادرار 24 ساعته و خون غیر ناشتا جهت بررسی سطح کورتیزول تهیه شد. تجزیه و تحلیل داده‏ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه‏ 16) و آزمون‌های تی مستقل، همبستگی پیرسون، آنالیز کواریانس چند متغیره و من ویتنی انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ‌ها: بر اساس آزمون آنالیز کواریانس چند متغیره، بین سطح سرمی و ادراری کورتیزول در دو گروه مبتلا به دیابت بارداری و باردار سالم تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0>p). در بررسی سطح زیر منحنی راک برای کورتیزول سرم 855/0 و برای کورتیزول ادرار 866/0 به ‏دست آمد و جهت تشخیص دیابت بارداری، حساسیت کورتیزول سرم 5/79% و ویژگی آن 9/82% و حساسیت کورتیزول ادرار 6/84% و ویژگی آن 2/90% به دست آمد. نتیجه‏گیری: سطح سرمی و ادراری کورتیزول در زنان مبتلا به دیابت بارداری در مقایسه با زنان باردار سالم به طور معنی داری بیشتر است. شاید در آینده بتوان از این معیارها به عنوان معیار شناسایی دیابت بارداری استفاده کرد. سطح کورتیزول ادراری با حساسیت و ویژگی بالاتر و روش غیر تهاجمی ‏تر نسبت به کورتیزول سرم ارجح ‏تر است.